Śmierć kogoś bliskiego zostawia w sercu bolesną pustkę. Żałoba, która następuje po stracie, to nie tylko czas wewnętrznego przeżywania bólu. Jest widoczna poprzez ubiór i codzienne zachowania. W tradycji katolickiej istnieją jasno określone zasady żałoby, które obejmują zarówno długość jej trwania, jak i konkretne ograniczenia. Ile trwa żałoba po śmierci matki, ojca, małżonka czy rodzeństwa? Co można, a czego lepiej unikać w tym czasie? O tym piszemy w dalszej części artykułu.
Spis treści
Ile trwa żałoba w kościele katolickim?
Choć Kościół katolicki nie narzuca wiernym sztywnych ram czasowych żałoby, zgodnie z dawną tradycją istnieją jej trzy podstawowe rodzaje – roczna, półroczna i trzymiesięczna. To, ile trwa żałoba zależy od stopnia pokrewieństwa ze zmarłym. Im bliższa relacja, tym dłuższa powinna ona być.
12 miesięcy
Roczny okres żałoby zarezerwowany jest dla najbliższych członków rodziny. Obowiązuje więc w przypadku śmierci małżonka, rodzica lub dziecka. Po tym czasie można przejść do tzw. pół‑żałoby, czyli okresu, w którym stopniowo zaczyna się odchodzić od żałobnych zasad.
6 miesięcy
Nieco krótsza jest żałoba w przypadku bliskich krewnych w linii bocznej. Po śmierci dziadków czy rodzeństwa tradycja katolicka sugeruje żałobę trwającą sześć miesięcy. Tego typu żałoba dotyczy też teściów.
3 miesiące
W przypadku dalszej rodziny, takiej jak kuzyni, ciotki czy wujowie, żałoba ograniczana jest do trzech miesięcy.
Indywidualny wymiar żałoby po stracie bliskiego
Mimo tego, że tradycja wyznacza konkretny zakres czasowy, żałoba zawsze pozostaje doświadczeniem osobistym. Okres na pogodzenie się ze śmiercią dla jednych będzie trwać zbyt długo, a dla innych może być niewystarczający. Dlatego współczesna mądrość mówi, że żałoba nie podlega przymusowym ramom – może trwać tyle, ile potrzebuje ktoś, kto przeżywa stratę.
Co należy robić podczas żałoby?
W czasie żałoby ważne jest wyrażenie żalu także poprzez zewnętrzne gesty – skromny, ciemny ubiór pomaga nam i otoczeniu w zrozumieniu, że przeżywamy stratę. Dlatego w trakcie pogrzebu kobiety wybierają zwykle proste sukienki lub spódnice, a mężczyźni garnitury w ciemnej tonacji. Warto dowiedzieć się, jak ubrać się na pogrzeb, aby nie popełnić faux pas.
Później ubiór może być mniej formalny, ale powinien zachowywać żałobny charakter. Przez cały okres żałoby najlepiej nosić czarne ubrania i unikać ekstrawaganckich dodatków. Z czasem można przechodzić na jaśniejsze barwy, np. odcienie szarości.
Oprócz stroju, istotna jest modlitwa – uczestnictwo w mszach za zmarłego, zwłaszcza w przypadku okrągłych rocznic śmierci.
Czego unikać w trakcie żałoby?
Należy powstrzymać się od udziału w głośnych imprezach, koncertach, wydarzeniach kulturalnych o radosnym, rozrywkowym charakterze. Tradycyjnie żałobnicy nie uczestniczą też w tańcach.
Podsumowując, tradycja katolicka wskazuje orientacyjne ramy trwania żałoby. Powinna ona trwać od trzech miesięcy do roku – w zależności od stopnia pokrewieństwa ze zmarłym. Warto jednak pamiętać, że każdy przeżywa ten trudny czas nieco inaczej.